Niftiyevin bloqu

Kitabın arxa üzündən: Əsər Larpin diyarında yaşayan balaca tuflinlərdən bəhs edir. Əzilərək illərlə yerin və qorxunun altında yaşayan tuflinlərdən. Günü–gündən düşmənləri onların sıralarını azaldır... Susal və Oşan xilas yolunu başçı Norodan fərqli olaraq qaçmaqda, daha dərin qazıb "yerin dibi"ndə yaşamaqda görmür, mübarizə üçün yollar axtarmaq və düşməni məhv etmək üçün "üzə" çıxırlar. Düşmən axtarışı zamanı onlar daha avvəl görmədiyi müəllif tərəfindən heç də təsadüfi seçilməyən –– heyvanlarla qarşılaşırlar. Məhz bu zaman ham əsərin qəhramanları, həm də oxucular əsl həyat dərsləri öyrənməyə başlayırlar. Müəllif heyvanları çox məharətlə “danışdırır”, bir çox sosial–psixoloji və önəmli mövzulara toxunur. Bir sözlə, müəllif əzmkarlıq, mübarizə, qorxmazlıq, cəsarət aşılayan bir əsər meydana çıxarıb. 

RUS: Фёдор Достое́вский - Хозяйка
Povest ilk dəfə 1847-ci ildə çap olunub. Süjetin mərkəzində Vasiliy Ardınov adlı şəxsdir. Müəyyən varidatı miras olaraq alan qəhrəman, kilsələri araşdırmaq və öz "sistem"ini yaratmaq üçün öz gücünü səfərbər edən elm adamıdır. Lakin kirayə qaldığı evin sahibəsi Katerina ilə yaranan münasibətləri onu sahib ilə, Murin adlı qəribə insanla nəticəsiz abstrakt mübarizəyə sövq edir. 

Britaniya imperiyasının və Fransanın ittifaq qüvvələri Dankirk adlı sahildə düşmən alman ordusu tərəfindən mühasirəyə alınıblar. 1940-cı ildə İkinci Dünya Müharibəsinin 26 may - 4 iyun tarixləri arasındakı ən qəddar və ümidsiz mühasirələrindən olan Dankirk mühasirəsi, tələyə düşmüş bütün bəşəriyyəti simvolizə edir...

Dankirki niyə görə və kimlər izləməli?
Ümumiyyətlə müharibə neçə-neçə filmlər və kitablar üçün zəngin mənbə rolunu oynayan bəşəri reallıqdır. Biz hər dövrdə, hər ölkədə və cəmiyyətdə bu məyusedici prosesə həsr edilmiş müxtəlif bədii və sənədli yaradıcılıq işləri ilə rastlaşırıq. Həm də nəzərə almaq lazımdır ki, müharibələrin aparıcı və icraedici əsas qüvvəsi kişilərdir. Bilmirəm niyə, məhz sonuncu yazdığım cümlə mənim fikrimdə qadınları müharibə filmlərinin əsas auditoriyasından bir qədər uzaqlaşdırır. Təbii ki, bu o demək deyil ki, qadınlar belə filmləri izləməli deyillər və ya qadınlar müharibələrin iştirakçısı olmurlar, amma gəlin əyri oturub düz danışaq ki, qadınlar qor…

ENG: Jessica Hagy - How to Be Interesting: An Instruction Manual RUS: Джессика Хэги - Как быть интересным: 10 простых шагов
Belə tip kitabların oxcunun həmin andakı əhval-ruhiyyəsi ilə səsləşməyi çox vacib amildir. Məsələn, mən "Necə maraqlı olmaq olar? 10 sadə addım" kitabını 5 ballıq şkala üzrə 3 ilə qiymətləndirdim. Deməzdim ki, bu qiymət çox aşağıdır. Kitabdan normal təəssürat aldığımı və onu adekvat hesab etdiyimi bildirir. Məsələn, absurda düşdüyüm və ya pessimizm püskürdüyüm ərəfədə kitabı oxusa idim, kitab haqqında heç kimdən çəkinmədən ağzıma gələni deyərdim. Lakin bu dəfə neytral əhvalda gerçəkləşən mütaliə mənə imkan verdi ki, müəllifin maraqlı ideyaları ilə tanış olum və razılaşdığım fikirlərini yadda saxlayım. Bu baxımdan kitab mənim üçün faydalı qiraət oldu.

Cazibə qanunu haqqında belə bir audio-podkast hazırlamaqda əsas məqsədim o oldu ki, ona qarşı öz yanaşmamı və fikirlərimi də izləyicilərimlə paylaşım. Ümumiyyətlə, "Sirr" bizə məqsəd və hədəflərimizə aparan yolda çox yaxşı dəstəkçi ola bilər. 

Çayxanada işləyən Fuu adlı xidmətçi gənc qız iki ustad samurayı cəzadan xilas edərək, başqa bir samurayı, daha dəqiq olsaq, "günəbaxan qoxan samurayı" axtarıb tapmaq üçün onlarla birlikdə səyahətə başlayır. Onları özünə cangüdən hesab edən Fuu, bu səyahət əsnasında onlarla dostlaşır, doğmalaşır. Bu qəribə səyahət onların başına min-bir macəra gətirir. Bir-birilərini tanımadan başladıqları bu macəra sonda hər şeyi aydınlaşdırır. Bütün sosial maskaların arxasında tənha, xəyalpərəst, qisas almaq üçün alışıb-yanan, düşdüyü cəmiyyət tərəfindən dəyişdirilmiş insanların çöhrəsi var. Möhtəşəm Edo erasının Yaponiyası və müasir qərb musiqisi, tırtıldan kəpənəyə çevrilən vizual təcrübə təəssüratı yaşadır. 

"69" beybi-bumerlərin ətraflarındakı dünyanı dəyişdirməklə əlaqədar qurduqları həyat haqqındadır. Halbuki, əslində dünyan onları dəyişdirməklə məşğul idi. Kitab başdan sonra qədər optimizm və qəribə enerji ilə doludur. 


"69" romanı öz təhrikedici adından fərqli olaraq tamamilə adi ailə-məişətdən bəhs edən əsərdir. Hər şeydən öncə onu qeyd etmək yerinə düşərdi ki, roman xüsusi auditoriya üçün nəzərdə tutulub. İzah edəsi olsam, kim ki Yaponiyanın 60-cı illərinin sonu, 70-ci illərinin əvvəlləri ilə maraqlanırsa, onda "69" onun üçün adı çəkilən mikromühitə nəzər salmağa yaxından kömək edəcək alət rolunu oynayacaq. Yox əgər oxucu öncədən Yaponiyanın müasir tarixi ilə maraqlanmaq fikrində deyilsə, onda romanın dağınıq süjeti ona maraqsız gələcək. 

Dostlar, müəllifi olduğum povest və hekayələri pulsuz olaraq PDF formatında olan elektron kitab kimi yükləmək üçün keçidi istifadə edə bilərsiniz: https://yadi.sk/i/7lqUSSAr3L5cC4

ENG: Robert Louis Stevenson - Treasure Island RUS: Роберт Льюис Стивенсон - Остров сокровищ
Nəsillərdir birmənalı olaraq macəra janrı deyiləndə oxunan "Dəfinələr adası", xeyir və şərin mübarizəsinin arasında ilişib qalan Cim adlı oğlan uşağının kapitan Silverlə olan mübnasibətlərinin nəticəsində dostluq, sədaqət, cəsarət və şərəf haqqında öyrəndiklərinin, onu necə yetkinləşdirdiyindən bəhs edən möhtəşəm əsərdir. Piratların dünyası dəniz suyu kimi şordur, içdikcə içmək istəyirsən...

Tokyo silsilə terror hadisələri ilə silkələnir. Terrorçular "Sfinks 1" və "Sfinks 2" adlı obrazlardır. Onlar sosial şəbəkəyə yerləşdirdikləri öz tapmacaları ilə tanınmağa başlayıblar. Sfinksləri izlərinə düşən Sibadzaki adlı polisdən yaxşı başa düşən yoxdur. 
Vizual baxımdan olduqca yüksəkkeyfiyyətli olan "Rezonansda terror" animesi sabit təhrikedici qüvvəsi və obrazların səthi çevrilmə prosesi ilə məndə orta dərəcəli təəssüratlar oyatdı. Animenin ən xarakterik xüsusiyyəti kimi onun qəhrəmanlara deyil, antiqəhrəmanlara malik olmasını və izləyiciyə qarşı olduqca hörmətcilliyini göstərmək olar. Bu nə deməkdir? Bu o deməkdir ki, "Rezonansda terror" qeyri-real və səfeh elementlərdən arındırılmış struktura malikdir. Hər şey kifayət qədər konkret və dəqiqdir. Real Yaponiya, tamamilə normal ictimai həyat çərçivəsində təsvir olunan Tokyo, lakin öz keçmişi ilə hesablaşmaq üçün bu ölkəni hədələyən iki nəfər, nizam-intizamın kürkünə birə salmaq üçün kifayət…

Narahat qız (Girl, interrupted) filmi haqqında audio-podkastım

RUS: Виктор Пелевин - П5: прощальные песни политических пигмеев пиндостана
Tam adı "Pindostanın siyasi piqmeylərinin vida nəğmələri" kimi olan "P5", Viktor Pelevinin 2008-ci ildə nəşr olunan qısa hekayələr toplusudur. Topluya "Oxuyan kariatidlər zalı", "Xufu timsahının yemlənməsi", "Nekroment", "Fridman fəzası" və "Assasin" adlı əsərlər daxildir. Naşirlərin və mütəxəssislərin fikrincə, hekayələrin hər biri müasir reallıqlar və problemlər haqqındadır. Hər bir ədəbi nümunə, Rusiya cəmiyyətinin son illər məruz qaldığı ictimai dəyişiklikləri ideal əks etdirir. Adında yer alan "siyası" sözü isə tamamilə simvolik olub, birbaşa siyasətlə bir o qədər də əlaqələnmir. Amma bilmək olmur, bəzən bəzi yerləri ikinci dəfə təkrarən oxuyanda, eyni sözlərin və cümlələrin necə də fərqli ideyanı ötürdüyünün şahidi olursan...

ENG: Franz Kafka - The Trial 
1914-cü ildə yazılan və 1925-ci ilə, Kafkanın ölümünə qədər nəşr olunmayan "Məhkəmə", Cozef K. adlı bank məmurunun ani olaraq 30-cu yaşının tamamında heç bir səbəb olmadan həbsindən bəhs edən qəribə əsərdir. Cənab K.-nın öz təqsirsizliyini isbatlamaq üçün çıxdığı qəribə yol onu dövlət və bürokratiya aləminə qərq edir, özünün də uzun illərdir içində yaşadığı sistemin absurdluğunu təsvir etməyə başlayır. "Məhkəmə" artıq bir neçə nəsildir ki, bürokratiyanın totalitarizmini bütün çılpaqlığı ilə əks etdirən eqzistensial romandır. 

"Radio Halimateaching" onlayn radiosunun təsisçisi Həlimə Fətullayeva mənim 5 ildən çoxdur ki məşğul olduğum bloqerlik fəaliyyətim haqqında müsahibə alıb. Maraqlananlar müsahibəni dinləyə bilər. Eləcə də, onlayn radionu dinləməyə başlaya bilər -halimateaching.airtime.pro

Bu audio-podkastda roman oxumağın timsalında bədii ədəbiyyatın insanların həyatına olan müsbət təsiri haqqında qısaca oalraq danışmağa çalışdım. 

Cekki CCTV (izləmə kameraları) operatoru vəzifəsində çalışır. O, hər gün dünyanın bir hissəsi olan kiçik ərazini öz nəzərləri ilə yoxlayır və vətəndaşların təhlükəsizliklərinə zəmanət olmağa çalışır. Günlərin bir günü isə ekranda elə bir insanı görür ki, bir daha heç vaxt görmək istəməzdi, ümid edirdi ki, bir daha görməyəcək. Onu görəndən sonra isə heç bir seçimi qalmır, onunla üzləşməyə, keçmişi ilə isə hesablaşmağa məcbur olur...

ENG: Austin Kleon - Steal Like an Artist: 10 Things Nobody Told You About Being Creative RUS: Остин Клеон - Кради как художник. 10 уроков творческого самовыражения
Bu kitab Ostin Kleonun Nyu York Universitetində tələbələrə verdiyi mühazirədən sonra yaranıb. Müəllif tələbələrə yeni başlayan rəssam olduğu günlərdə başqalarından eşitmək istədiyi 10 məsləhətini verib. Sonradan mühazirənin mətni internetdə sürətlə yayılmağa başladığına görə, müəllif fikirlərini dərinləşdirib və bu mövzuda kitab yazmaq qərarını verib. 

Ostin Kelon gənc yazıçı və rəssamdır. O, yeni rəqəmsal erada dünyadan baş çıxarmaq üçün təklif etdiyi bir çox yaradıcı işləri ilə tanınır. Müəllifin "Rəssam kimi oğurla" kitabından savayı "Newspaper Blackout" adlı kitabı da var ki, harada onun 2010-cu ildə nəşr olunan şeirlər və köşə yazılarından ibarət kitabdır. Onun rəsm və mətn işlərini The New York Times, The Wall Street Journal kimi jurnallarda, eləcə də 20?200.com, NPR's Morning Edition, PBSNewshour…

RUS: Александр Солженицын - Раковый Корпус ENG: Aleksandr Solzhenitsyn - Cancer Ward
"Xərçəng korpusu" Aleksandr Soljenitsının əsəri olub, elə yazıçının özünün 1954-cü ildə Daşkənddə onkoloji xəstəlikdən müalicə təcrübəsinə əsaslanır. 1963-66-cı illərdə qələmə alınan əsər, ölümcül xəstəliklərə düçar olan insanların yaşadıqlarını möhtəşəm bədiliklə təsvir edir. Eləcə də "xərçəng" xəstəliyinə tutulmuş Sovet hökümətinə tənqidlər edilir. Yazıçı özü əsərini povest kimi dəyərləndirirdi. 
Roman ilk dəfə baş redaktoru Aleksandr Tvardovski olan "Yeni dünya" jurnalında dərc edilməyə qəbul edilmişdi. Hətta müəlliflə müqavilə də bağlanmışdı. Romanın birinci hissəsi SSRİ Yazıçılar Birliyinin nəsr bölməsində fəal şəkildə müzakirə edilmişdi. Həmin dövrdə mərkəzi idarəetmədə mövcud olan senzura "Xərçəng korpusu"nun nə "Yeni dünya" jurnalında, nə də SSRİ-nın başqa bir yerində işıq üzü görməyinə imkan vermədi. Buna baxmayaraq, roman qeyri-rəsmi nəşriyyatla…

Adi bir yapon ofis işçisinin müasir piratlar tərəfindən oğurlanması və daha sonra da öz komandalarına dəvət edilməsi, onu əvvəllər bixəbər olduğu yeni dünyaya atılmağa sövq edir. Rok düşünürdü ki, darıxdırıcı korporativ həyat tərzindənsə hərəkətliliyin bol olduğu pirat həyatı yaxşı olacaq, amma bu seçimin də özü ilə birlikdə gətirdiyi çətinliklər oldu...

40 yaşlı Andreas qəribə bir şəhərə gəlib çıxır. Ora necə və niyə gəldiyi haqda heç bir anlayışı yoxdur. Ona hər cürə şərait yaradılır. İş, ev, hətta həyat yoldaşı da təqdim olunur, lakin o, hiss edir ki, nə isə qaydasında deyil. Andreas şəhərdən qaçmaq istəsə də, görür ki, bu mümkün deyil. Sonradan Hüqo ilə tanış olur. Hüqo evinin zirzəmisinin divarında tapdığı çatdan qəribə səslər gəlir. Beləliklə də yeni dünyaya olan maraq hər şeyə üstün gəlir...

Kabaçok 9 yaşlı oğlan uşağının ləqəbidir. Anasını bədbəxt hadisə nəticəsində itirən Kabaçok, polis Reymondla dostlaşır. Reymond onu uşaq evinə aparır. Orada Kabaçok yeni dostlar qazanır. Bir müddət onlarla dostlaşmağa və uşaq evinə uyğunlaşmaqda çətinliklər çəksə də, sonradan Reymondun və yeni dostlarının köməkliyi ilə əsl dostluğu, sevgini və yeni ailəsini tapa bilir. "Kabaçok kimi həyatım" unutduğumuz şeyləri xatırlamaq və uşaqların təmiz və saf dünyasına səyahət etməyə çağırış edən möhtəşəm ekran əsəridir.

İnkişaf üçün ölkə iqtisadiyyatlarının nə ixrac etdiyi əhəmiyyətlidirmi? Əgər əhəmiyyətlidirsə, sənaye siyasətləri bazar tərəfindən formalaşdırılan ixracat səbətini inkişaf etdirə bilərmi? Bu kitab qeyd edilən suallara müxtəlif konsept və iqtisadi siyasət yönündən yanaşır. Sənaye siyasəti ilə əlaqədar nəzəri arqumentləri araşdıran müəlliflər, sektorları inkişafa yönəldən indikatorları və cari sənaye siyasətlərini təhlil edirlər. Eyni məhsulları ixrac edən (xüsusilə təbii resurslar), lakin fərqli nəticələr əldə edən ölkələrin təcrübələri çox analitik və maraqlı formada bir-biri ilə müqayisə olunur. Müəlliflər qloballaşan dünyanın iqtisadi reallıqlarını nəzərə alıb, ölkələri nə istehsal etməyə deyil, əsasən necə istehsal etməyə fokuslanmağı məsləhət görürlər. 

59 yaşlı dülgər Deniyel Bleyk, iki uşaq anası ilə dostlaşıb dövlət sisteminin vətəndaşları üçün yaratdığı bütün "şərait" ilə yaxından tanış olmağa başlayır. Bu səyahət başından sonuna qədər emosiya, ümidsizlik və xəfif məzhəkə ilə zəngindir. Ehtiyatlı olun, çünki rəngli film olmağına baxmayaraq, Deniyelin timsalında sistemlə üz-üzə dayanan fərdin nuru ilə sistemin zülməti arasındakı ağ-qara kadrların arasında özümüzü itirə bilərik...

Orta yaşlı məşhur amerikalı aktyor Bob Harris, tamamilə yapon bazarı üçün nəzərdə tutulan "Santori" viskisinin reklam çəkilişləri üçün Yaponiyanın paytaxtına, Tokyoya səyahət edir. Baxmayaraq ki, Bob bir aktyor kimi öz parlaq karyerasını artıq çoxdan geridə qoyub, özünə qazandığı ad və imic ona hələ də belə 2 milyon dollarlıq "iş"ləri təmin edir. Şəxsi həyatı isə kifayət qədər məyusedicidir. Arvadı Lidia onu hər işində müşayiət etsə də, Boba görə mənasız şeylərə təhrik etsə də, Yaponiya səfəri ərəfəsində evdə qalaraq uşaqların qayğısına qalır. Eyni oteldə qaldığı digər amerikalı, fəlsəfə məzunu, təxmini iyirmi yaşında olan Şarlottanın da Bobla oxşar cəhətləri yaman çoxdur. Con, Şarlottanın ixtisasca fotoqraf əri öz işləri ilə məşğul olmağa başlayan kimi, Tokyo Şarlotta üçün mədəni həbsxanaya çevrilir. Tokyonun mədəni beriyerlərinin öhdəsindən gələ bəlməyən Bob və Şarlotta, səmimi dostluqdan ən ülvi hislərə qədər yaxınlaşa bilirlər...

Onlayn kurs və təhsil platforması olan Edx-dən istifadəyə dair ümumi təlimatları əks etdirən video-podkast. 

Mən çox da şeir oxuyan deyiləm. Poeziya və şeir mənim üçün həqiqətən də çox həssas məsələdir. Orta yol yoxdur. Ya möhtəşəm olmalıdır, ya da heç nə. Özü də orta məktəb illərində formalaşmış şeir zövqüm elədir ki, mənə görə şeiri nə isə musiqili, ahəngdar və emosiyadolu məfhum kimi anlamağa vadar edir. "Meqapolis hüznləri"ndən 4-5 şeir oxumuşdum ki, bir ürəyim sıxıldı ki, gəl görəsən. Düşünmək olar ki, bu şairin uğurudur. Şeirlər kitabının adı kimi oxucunu hüznə qərq edir, amma di gəl ki, ürəyim ədəbi uğurun nəticəsində şüurumda və ya dərketməmədə yaranmış xüsusi bədii atmosferə görə yox, antişeir anlayışının müəllifin yazı üslubuna proeksiyalanmasının nəticəsində belə oldu. Yazdığı misralarda "Azercell" kimi kommersiya markasını xatırladan, Röya və Aygün Kazımova kimi şou-biznes nümayəndələrinin başına qurub-quraşdırdığı tənqidini qeyd edən, ictimai nəqliyyatdan istifadə edərkən emosional fonunun dəyişməsini təsvir etməyə çalışan Qismət, mənə bir neçə dəfə oxuduqlar…

17 yaşlı Siniçi İzuminin bədəninin bir hissəsi, daha dəqiq olsaq, sağ əli xüsusi parazitə yoluxub. Bu parazitlərin haradan və niyə görə peyda olduqları bilinmir, amma bilinən ən əsas məsələ odur ki, onlar insan bədəni ilə qidalanırlar. Siniçi bu məxluqla bir bədəndə birlikdə yaşamağa uyğunlaşmalıdır, çünki həmin bədən hər ikisi üçün eyni dərəcədə - sağ qalmaq üçün lazımdır. "Parazit" yarı insan, yarı bədheybət, amma çox güclü dostluqdan bəhs edən maraqlı bir animedir, izləməyə dəyər.

Monoqrafiyada pulun bütün incəliyinə və eybəcərliyinə qədər cəmiyyət həyatında oynadığı rol, onun diktatorluğu, pula verilən elmi təriflər, pul haqqında müxtəlif deyimlər, bu möcüzəli, sirli, cazibədar, qeyri-adi güc və qüdrətə malik bəşər sivilizasiyasına meydan oxuyan, dünyada bütün müharibələrin, toqquşmaların səbəbi olan, həm də insanlara zənginlik gətirən və onlara sanki "qürurluq" verən, insan olmayanı "insan" edən, maddi dünya adlanan bir dünyanı formalaşdıran pulun təhlili verilir.

ENG: James Joyce - Dubliners
İrlandiya həyatının qeyri-romantik həyat tərzini əks etdirən bu 15 bədii əsər müxtəlif Dublinlinin həyatına olan ötəri nəzərlərdir. Onlar birlikdə müəyyən bir yeniliyin və icmanın ana xətlərini cızırlar. Ceyms Coys öz innovativ və təcrübi yazı üslubu ilə seçilən böyük yazıçılardan olub. Odur ki, onun əsərlərin maraq doğurmaya bilməz, amma təəssüf ki, "Dublinlilər" mənim üçün heç də müstəsna əhəmiyyətə malik mütaliə təcrübəsi olmadı. Əksinə, bir xeyli narazı qaldım.

Bu audio-podkastda animelər haqqında danışdım. Onları izləmək üçün 8 səbəb göstərməyə çalışdım.  Onu da deyim ki, 8 rəqəmi yaponlarda xoşbəxt rəqəmdi. Bizdəki 7 kimi. Fon musiqisi - Most Epic Anime Music Collection - "Haikyuu!!" [ハイキュー!!]

ENG: D.H. Lawrence - Lady Chatterley's Lover  RUS: Дэвид Лоуренс - Любовник леди Чаттерлей
Ledi Çatterlinin əri müharibədə aldığı yara səbəbi ilə impotent birisinə çevrilir. Hər şey də bu hadisənin doğurduğu fəlsəfi sualların məişət reallığına inteqrasiyasının nəticəsində formalaşır. İndi Ledi Çatterli seksual münasibətlərin yoxluğu ilə barışıb öz evliliyində xoşbəxt ola bilərmi? Yoxsa o, gərək başqa insanların, kişilərin vasitəsi ilə bu xoşbəxtliyə nail olsun? Bədbəxt bir qadının sağa-sola dreyf etməsi ilə əlaqədar olan bu əsərdə çox maraqlı paradoks da yaranır: Ledi Çatterli öz əri ilə səmimi dostluq və intellektual bağlara malik idi, amma qarşısına çıxan digər kişilərdə bu iki əsas ruhi keyfiyyəti tapa bilmir. Maraqlıdır ki, belə olan halda Ledi Çatterlini hansı macəralar gözləyir...

RUS: Виктор Пелевин - Generation П
Romanın əsas qəhrəmanı "P" nəslinin nümayəndəsidir. Cəmiyyətdəki rolunu köşkdə adi alverçi kimi başlasa da, sonradan reklam və marketinq sahəsindəki intellektual xalturanı öyrənib "rus ideyası"nın üzərində işləməyə başlayır. Qısa müddət ərzində olduqca keşməkeşli təcrübələr yaşayan əsas obraz, sonunda İştar adlı ilahənin dünyəvi ərinə çevrilir...

Qhullar insan bədəni ilə qidalanan qorxunc varlıqlardır. Onlar Tokyonun müxtəlif rayonlarında müxtəlif sıxlıqlarla məskunlaşıblar. Eynilə insanlara bənzəyirlər, praktiki olaraq onlardan fərqlənmirlər. Şəhər sakinləri Qhullarla qarşılaşmaqdan çox qorxurlar. Adi bir tələbə oğlan Kaneki qəza nəticəsində az qala ölürdü, amma o, hücumuna məruz qaldığı Rize adlı bir Qhulun orqanları ilə təchiz olunandan sonra yarı Qhul, yarı insana çevrilir. Beləliklə də onun həyatı tamamilə dəyişir. Uyğunlaşmaq problemi onu olduqca iztirablı bir yola itələyir...

Tokyo sakinləri ələkeçməz müəmmalı bir uşaq - "balaca zərbəçi" tərəfindən beyzbol dəyənəyinin bihuşedici zərbələrinə məruz qalırlar. Məsələni araşdıran dedektivlər anlayırlar ki, qurbanların həyatı hadisədən sonra yaxşılaşır. Buna daha çox yaxşılaşmaq yox, rahatlanmaq kimi ad qoymaq olar. Müəmma və qurbanların sayı getdikcə artır. Bütün bunların səbəbkarını öyrənəndə isə sadəcə inanmayacaqsınız...

Diqqət! Yazıda spoyler var!
Yalqız qalmış yazıçı, BeautifulHandwrittenLetters.com saytında başqaları üçün sevgi məktubları yazan cari kopirayter, yeni aldığı və müxtəlif ehtiyaclarını ödəmək üçün proqramlaşdırılmış əməliyyat sisteminə aşiq olur...
Məhsulun şüarında belə bir qeyd var idi: Bu sadəcə əməliyyat sistemi deyil, bu həm də şüurdur. Özü özünə ad verən əməliyyat sistemi, səslənişini çox bəyəndiyi "Samanta" adını seçir. Samanta heç də adi əməliyyat sistemi deyil həqiqətən də. Onun davranışları, düşüncə tərzi adi insandan bir o qədər də fərqlənmir. Qəhrəmanımız Teodorun ən çox ehtiyac olduğu anda onun həyatına gəlməsi ona aşiqliyi qaçılmaz edir. Elə buna görədir ki, müəyyən müddətdən sonra Teodor üçün Samantanın əməliyyat sistemi olması faktı aktuallığını itirir. "Blade runner" filmindəki androidlə insanın məhəbəttindən fərqli olaraq, bu dəfə bədəni olmayan süni intellektlə insanın sevgisinə şahidlik edirik...

Bu audio-podkastda bloq izləyiciləri və dostlar tərəfindən son vaxtlar tez-tez mənə verilən "mütaliə sürətimi necə artırım ki, çox kitab oxuya bilim?" sualına öz şəxsi təcrübəm əsasında cavab verməyə çalışdım.  Fon musiqisi - Grant - Starship

RUS: Антонио Менегетти - Женщина третьего тысячелетия
"Üçüncü minilliyin qadını" italyan psixoloq, filosof, rəssam və Romada ontopsixoloji məktəbin qurucusu olan Antonio Meneqettinin özünəməxsus kitablarındandır. Başlıqdan da bəlli olduğu kimi, kitab qadın psixologiyasına müasir yanaşmaları özündə ehtiva edən mövzular çərçivəsində yazılıb. Qadının müasir cəmiyyətdəki kimliyi, ətraf-aləmlə qarşılıqlı münasibətləri və öz potensialını dəyərləndirməsinə olan düzgün və fərqli istiqamətləndirmələr səbəbi ilə kitabı faydalı hesab etmək olar.  

ENG:  Rutger Bregman - Utopia for Realists: Why Making the World a Better Place Isn't a Fantasy and How We Can Do It
Amerikalıların üçdə ikisi 2 həftəlik məzuniyyəti əlavə 2 həftənin məvacibindən üstün tuturlar. Eləcə də biznes mütəxəssislərin böyük əksəriyyəti vəzifələrinin bir o qədər də əhəmiyyətli olmadığını düşünür. Biz acığımız gələn iş yerlərində bütün günü işlədikdən sonra bizə lazım olmayan şeyləri almağa başlayırıq. "Realistlər üçün utopiya"da holland tarixçi və jurnalist Rutqer Breqman, bunların heç də belə olmamalı olduğunu qeyd edir. Beynəlminəllik və praqmatizm manifesti kimi Breqmanın kitabı əsas 3 ideya ətrafında formalaşıb: 15 saatlıq iş həftəsi, "universal minimal gəlir" və sərhədlərin olmadığı dünya. Bu iddialara dəstək məqsədi ilə kitabda ötən əsrin 70-ci illərində icra edilən "Mincome" təcrübəsi, evsizlərə verilən qarşılıqsız pul təcrübələri və müxtəlif çoxsayılı statistik faktlar yer alıb. Bəlkə də bu iddialar heç də qeyri-real de…

ENG: Millionaire Upgrade: Lessons in Success from Those Who Travel at the Sharp End of the Plane - Richard Parkes Cordock

Cənab Riçard Brensonla birlikdə real təyyarə səfərindən ilhamlanaraq yazılmış kitab, sahibkarların hansısa sehrli qüvvənin nəticəsində formalaşması ilə əlaqədar fikirləri sıradan çıxarıcı formata malikdir. Tom adlı şəxs milyoner Maykl ilə birlikdə səyahətə çıxacağını öncədən bilsə idi, bəlkə də həmin günə daha canlı və həvəsli başlayardı. Lakin bu səyahət Tom üçün əsl fikri inqilaba - milyoner yenilənməsinə çevrildi. Mayklın yardımı ilə o, müstəqilləşmək və sahibkarlığa atılmağın sirlərini öyrəndi...

ENG: Dear Reader - Paul Fournel
Cənab Rober Dübua ilə tanış olun. Getdikcə yaşa dolan "Rober Dübua kitabları" nəşriyyatının sahibi olan qəhrəmanımız, bir qalaq əlyazmaların üzərində, öz ofisində istirahət edir. Günlərin bir günü, onun otağına gözəl bir xanım təcrübəsi daxil olur və ona elektron kitab oxutdurucunu təqdim edir. Rober bunu əsl inqilab kimi görür. Dübua mətnin kağızsız yaşayacağına inanmır. Qısa müddət ərzində elektron kitab oxutdurucudan istifadə etməyə başlasa da, ruhu bu cihazla barışmaq istəmir ki istəmir. Dübua başa düşür ki, bu elektron dünya ona görə deyil, amma o, hələ təslim olmayıb. Günlərin bir günü elə bir "elektron kitab" yazır ki, kitab oxumaq, kitab sevgisi haqqında qiymətsiz məsləhətlər verir və şəxsi təcrübələrini bölüşür...

RUS: Морфий - Михаил Булгаков
"Morfiy" görkəmli rus yazıçısı, dramaturqu və teatr xadiminin ən maraqlı əsərlərindən biridir. Yarım illik iş fəaliyyətindən sonra gənc kənd həkimini axır ki, şəhərə təyin edirlər. O, öz halından məmnundur və tez-tez kənddə tək-tənha, istirahət günü olmadan işlədiyi günləri xatırlayır. Günlərin bir günü isə ona bir vaxtlar birlikdə oxuduğu və tanışı, həmin kənddə onun yerini yenicə tutmuş həkimdən məktub gəlir. Ciddi xəstələndiyini və ona yardım etməyini xahiş edir...

Bu dəfə sizlərə uzun müddətdir ki. tez-tez izlədiyim və heç vaxt bezmədiyim musiqi klipləri haqqında söhbət açacam. Hərəsini bir səbəbə görə bəyənirəm və hər dəfə də, sanki yeni bir şey izləyirmiş kimi izləyirəm və dinləyirəm. Gəlin baxaq görək həmin səbəblər nələrdir. Düşündüm ki, daimi oxucular və yaxın dostlara da mənim zövqümlə tanış olmaq az-maz maraqlı gələ bilər. 😜😜😜

İtirməyə heç nəyi olmayan yeniyetmə qız Star (Sasha Lane) qapıdan-qapıya jurnal satışı ilə məşğul olan dəlisov bir komandaya qoşulur. İstədikləri kimi hərəkət edən, əylənən və pul qazanmaqdan başqa heç nəyi düşünməyən gənclər toplusu ABŞ-ı başdan-başa səyhət edib, satış etmək istəyirlər. Star isə satışdan əlavə intriqa dolu sevgi macəraları, qanun pozuntuları və gözlənilməz həyat reallıqları ilə üz-üzə qalır...

RUS: Александр Беляев - Чудесное око
Okean paraxodu "Leviafan" Atlantik okeanında qəzaya düşərək batıb. Qəza ilə birlikdə həm də sivilizasiya üçün olduqca dəyərli olan mühəndis-energetik, alim Blasko Xurqesin ixtiraları da suyun dibinə qərq olub. Təsadüfən isə, Xuqesin məktubu jurnalist Azoresə gəlib çıxır və qəhrəmanımız Argentinaya səfərə çıxmalı olur. Xurqesin çox dəyərli kəşflərini axtarıb-tapmaq üçün SSRİ-nın araşdırmaçılar qərargahı və dənizçiləri cəlb edilirlər. Axtarışlar rəqabətsiz ötüşmür. Qızılaxtaran avantürist Skott, Sovet heyəti ilə münaqişəyə daxil olur. Problem isə mütləq SSRİ-nin qələbəsi ilə nəticələnməlidir...

Mia (Keti Carvis - Katie Jarvis), "Akvarium" adlı Britaniya dramasının 15 yaşlı əsas obrazıdır. Əsasən kinematoqrafik realizm çərçivəsində bizə tanış olan qəzəb və üsyan elementlərini görsək də, gözlərimizi Miadan kənarlaşdıra bilmirik. Hansısa qəribə qüvvə bizə asta-asta izah edir ki, irəlidəki kadrlarda biz çox daha maraqlı hadisələrə və dəyişmiş protaqonistə şahidlik edəcəyik...

Bu dəfəki audio-podkastda 2017-ci ilin sonlarında həyata keçirilməsi planlaşdırılan baş transplantasiyası əməliyyatı haqqında danışdım. 

Fon musiqisi: San Holo - We Rise

Gənc intellektuallardan sayılan Yalçın İslamzadənin “Göydən yerə” adlı kitabı işıq üzü görüb.  İki hissədən ibarət olan kitabın birinci bölümündə müəllifin esseləri, ikinci bölümündə isə tərcümələr yer alır.  Kitabda Azərbaycan cəmiyyətinin problemləri elimi-fəlsəfi məqalələrlə analiz edilir (azadliq.org).

ENG: Erich From - Man for Himself: An Inquiry into the Psychology of Ethics
"Özü üçün insan: etika psixologiyasına dair araşdırma" əsəri ilə Erix Fromm yenə də insanı araşdırır. Bu dəfə o, etika ilə insan psixologiyası arasında körpülər qurur, insanı psixososial varlıq kimi ələ alır və maksimal dərəcədə qruplara bölür. Bəniadəmi öz davranışlarını analiz etməyə, özünü başa düşməyə dəvət edir. Müasir cəmiyyətlərin insanlarda yarış fəlsəfəsini stimullaşdırması, onları bir-birinə yadlaşdırması və dəyişdirməsi "Özü üçün insan" kitabının əsas ideyalarını formalaşdırır.

RUS: Александр Беляев - Светопреставление
Marambl siqareti ağzına qoyur və onu yandırır. O, yaxşı başa düşür ki, elə indicə kibriti alışdırdı və alovlanmanın xışıltılı səsini eşitdi, amma niyə görəsə alovun özünü görə bilmədi. Maramblın eşitməsi onu aldada bilməzdi. Kibriti əlində tutub-saxlamışdı ki, birdən od əlini yandırdı...

RUS: Александр Беляев - Мёртвая голова
Biologiya professoru nadir bir kəpənəyi təqib edərkən, Cənubi Amerika cəngəlliklərində yolunu azır. Professor Moreli illər sonra sivilizasiyanın digər nümayəndələri təsadüfən tapırlar. Bütün bu illər ərzində o, "vəhşiləşsə" də, bir alim kimi təbiəti araşdırmağa və öyrənməyə olan vərdişlərini yadırğamayıb. Geriyə, "normal" insanların arasına qayıtmağa isə heç tələsmir...

"İsti buz ev - süjet, mövzu və üslub" Anasının banka olan borcunu ödəmək üçün səhərlər internatda kargüzar, gecələr isə ayıq sürücü işləməyə məcbur qalmış Saleh, ailəsi ilə bütün əlaqələri kəsmiş milyonçu əmisinin ölüm xəbərini alır. Bu vaxta qədər ona heç bir xeyri dəyməmiş əmisinin meyitini məsciddən gətirməyi ona həvalə edirlər. Ancaq meyiti gətirən zaman silahlı təhlükəsizlik əməkdaşlarının başçılığı altında “ağ xalatlılar” əmisinin meyitini oğurlayır. İndi Saleh təkbaşına rüsvayçılığa yol açmış bu “böyük oyunun” üstünü açmalı və hər vəchlə əmisinin meyitini ailəsinə qaytarmalıdır.

Müəyyən filmlər var ki, insan onları izləyəndən sonra elə bir öyrənmə prosesindən keçib emal olunur ki, bir daha əvvəlki kimi olmur. Mövzunun fərqi yoxdur, bəzən bu siyasət, bəzən fəlsəfə, bəzən də tarix ola bilər. Əsas olan insanın öyrənməyidir. "Aclıq" filmi də bu qəbildəndir. Tamamilə real tarixi hadisələrə və şəxsiyyətə əsaslanan "Aclıq", Şimali İrlandiyanın keçdiyi məşəqqətli müstəqillik yolu haqqında və bu yolda özünü fəda etmiş Bobbi Sands (Bobby Sands) kimi liderdən bəhs edir. Şimali İrlandiyanın Meyz həbsxanasında (Maze Prison) baş verənlər hakimiyyətlərin insana və ya vətəndaşına qarşı göstərə bildiyi ən böyük hörmətsizlik, qəddarlıq və biganəlik nümunəsidir. 2008-ci ildə ekranlara yol tapan "Aclıq" filmi ilə Rejissor Stiv Makkuin (Steve McQueen) aktual, meydan oxuyan, lakin polemikaya yol açmayan siyasi mövzuya fokuslanaraq, hiperrealizmə yaxınlaşan vizual sənət əsəri yaradıb.

ENG: Kenzaburo Oe - The Flood Invades My Spirit RUS: Кэндзабуро Оэ - Объяли меня воды до души моей...
"Qəlbimə qədər suvar məni" müasir yapon yazıçısı Kenzaburo Oenin ən məşhur əsərlərindən hesab olunur. Bu pritça-antiutopiyanın əsas mövzusu insan ilə cəmiyyət, uşaqlarla böyüklər və maddi dünya ilə mənəvi dünya arasında olan dialoqlar, qarşılıqlı münasibətlərdir. Romanın belə adlandırılmasına səbəb İncildən götürülən bir sitat olmuşdur.