Gənc yazıçılar haqqında

 Gənc yazarlar...

Aydın məsələdi ki, onlar bu yola yeni başlayıblar. Onlar hələ çox şeyə gənc insanın yanaşma tərzi ilə yanaşırlar (bu normaldı). Bəlkə də bir ömür belə olacaq amma insanın bioloji və psixoloji inkişafını nəzərə alsaq, 20 yaşında birisi ilə 60 yaşında birisi çox vaxt eyni tərzdə fikirləşmir. Məsələn: əsərlərini diqqətlə araşdırsaq, Karl Marksın gəncliyində yazdığı əsərləri ilə yaşlı vaxtında yazdıqları kifayət qədər fərqlidir. Ona görə də Marksın həyatını araşdıranlar, onu gənc və qoca Marks olaraq iki qrupa bölürlər. Digər bir nümunəni  planetar miqysada tanınmalı olan və müəyyən mənada da tanınan İsa Muğannadır. O, özü öz müsahibələrində də gənc vaxtı yazdıqlarına gülür.

Sözü nəyə gətirirəm. İndi kitab mağazalarında yeni yazarların kitabları rəfləri bəzəyir. Orasına burasına baxırsan və düşünürsən ki, şans verəsən yoxsa yox. Alasan yoxsa yox. Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı bizə nə vəd edir?

Çox qəribə bir tendensiya var. 3-4 nəfər xüsusi canfəşanlıqla atılıb-düşürlər. Erotik motivləri, narkomaniyanı, homoseksuallığı əsas süjet xətti edib kitab yazırlar. Özlərinə yazıçı deyib, oxucu kütləsi toplayırlar. Mən buna qarşı deyiləm. Bu mövzular əsasında dəyərli əsər ortaya qoydunsa əla amma təəssüf ki, hələ eləsinə rastlamadım. Bəzi gənclər də həvəslə oxuyurlar. Soruşanda da deyirlər ki, fərqli fikirlər, ideyalardı. Burda pis nə var ki? Pis heç nə yoxdu. Heç kim kimisə nəyəsə məcbur etmir. Oxuyursan oxu. İstiyirsən divardan da as. Bu bəzən məni düşündürür. Axı mən cəmiyyətdə yaşayıram. Onun üzvləri ilə ünsiyyətdə oluram. Əgər onlar belə şeylər oxuyub, Üzeyrin mahnılarını dinləyib, zövqlərini korlayırlarsa, mən sabah oturub kimlə rahat söhbət edəcəm? Söhbət etməyi bir kənara qoy, kimlərin əhatəsində olacam? Çölə-bayıra çıxıb nələri görəcəm? Kimlərlə bir yerdə işləyəcəm? Gələcəkdə ailələrimiz nələrə dəyər verəcək? Nələrə tolerantlıq göstərəcək? Onları nələr düşündürəcək?

Gənc yazıçılara səslənirəm: Bunu oxuyanlara deyirəm: əgər ortaya original, əvvəllər olmamış ideya qoya bilmirsizsə, ya da ümumiyyətlə, sadəcə bütün bunlar məşhurlaşmaq xətrinədisə, mən təəssüf edirəm. Sonra da deyirlər gənc yazıçılar oxunmur. Bəs yaxşı onlar mənə nə təqdim edirlər? Əsas sual budur.

Gənc yazıçıların arasında potensialları olanlar var amma adı üstündə gənc. Bəzən səbirsizlənirlər və çox şeyə məhdud yanaşma tərzi ilə yanaşırlar. Konkret nə istədiklərini bilmirlər. Ola bilər original ideyaları var amma hələ zəif olduqlarında fikirlərini ifadə edə bilmirlər. Bir-iki motivin əsasında kitab yazırlar. “Kitab yazmaq”. Azərbaycan gəncliyi özünü hara kütləvi olaraq yönəldirsə oranı bayağılaşdırır, bəsitləşdirir, eyniləşdirir, başqa məqsədlər güdür.

Gənc yazıçıları da müəyyən məktəblər yetişdirir. Ancaq mən bilirəm Əli Əkbər, Seymur Baycan, Varis kimilərini hansı məktəb yetişdirib. Və yaxud da ümumiyyətlə məktəb yetişdirib onları?)) Onsuz da Avropanın, Amerikanın sözün yumşaq mənasında “lazımsız” şeylərini bura gətirən serial və filmlər, hətta kitablar “N” qədərdi.

Bəli bir oxucu kimi adətən,  mənim kitabdan tələblərim yüksək olur. Qiraətə yeni başlayanlar Varis kimi yazıçılardan başlayıb, ədəbiyyat standartlarını onunla ölçəcəkələrsə, türklər demişkən, eyvah, eyvah.

Optimistəm yoxsa pessimist? Nikbinəm. Ümidvaram ki, gələcəkdə ortaya dəyərli əsər qoyanlar olacaq. Biz həmişə ədəbiyyatmız və musiqimizlə, bir sözlə yaradıcıllığımızla tanınmışıq. Ənənəni pozmamaq lazımdır. Atalarımız bizə zəngin ədəbi irs qoyub. İndiki gənc yazarlar da uzun illərdən sonra kimlərə görəsə “ata” olacaq amma istəməzdim ki, homoseksuallığı, bayağı erotikanı qaldırıb göyün üzünə qoyanlar kiminsə atası olsun.

Digər yazılarımı oxumaq üçün: Əsas səhifə