Karl Marks - Yahudi Sorunu - On The Jewish Question
Deməli belə. Erix Frommun “Marksın İnsan Konsepsiyası” kitabını
oxuduqdan sonra Marksın şəxsiyyəti ilə maraqlanmağa başladım. Karl Marks bəşəriyyət
üçün çox vacib şəxsiyyət olmuşdur. Bu qədər insan taleyinə təsir göstərmiş,
yeni sistem üçün inşaat materialları qoyub gedmişdir. Heyif ki, bu inşaat
materiallarından yaxşı istifadə olunmadı....
“Yahudi Sorunu”nu elektron kitab olaraq internetdən yüklədim və
gördüm ki, 50 səhifəli bir şeydi və rahatca gözlərimi çox yormadan notebookdan
oxuya biləcəm. Yanıldım. 50 səhifəlik olsa da heç nə başa düşmədim. Mənə çox
uzaq mövzu oldu. Yahudilərin Alman hökümətində yeri nə olmalıdır? Din və dövlət
arasında sərhədlər necə olmalıdır? İnsan haqları nədir? kimi suallara çox
qarma-qarışıq cavablar verib Marks. Bu kitabını əsasən Bruno Bauerin bənzər
mövzuda əsərinə əlavə kimi yazılıb. Mən belə başa düşdüm ki, Marks insanın
azadlığı üçün nəinki Yahudilərin ümumiyyətlə bütün bəşəriyyətin din adlanan
anlayışdan imtina etməsini müdafiə edir. “Din insanlar üçün narkotikdir” deyirdi Marks. Mən isə “Həddini aşmış din
insanlar üçün narkotidir” deyirəm. Hərgah mən adi bir tələbəyəm amma bu mənim
düşüncəmdir. Marks elə hesab edirdi ki, insan öz həyatının qurucusudur. Bu
kitabı hüquq, fəlsəfə, siyasət və bənzəri yaxın mövzulardan yaxşı başı çıxan
adamlara məsləhət görürəm. Mənim kimilər bu əsəri başa düşməyəcək və bunda tərcümənin
rolu da az deyil. Tərcümə olduqca çətindir.
Marksın bəzi fikirlərini bəyənirəm və buna Erix Frommun “Marksın
İnsan Konsepsiyası” kitabında rast gəlmişəm. Bu kitab isə mənim üçün bir o qədər
də faydalı olmadı. Müəyyən dərəcədə düşündürücüdür amma ciddi bir şey deyil.
Eyni zamanda onu da deyim ki, yəqin ki, bu kitabı Marksın digər çox məşhur əsərlərini
oxuyanlar daha yaxşı başa düşər. Kitabın tam olaraq bizə nələr çatdırdığını izah edə bilmirəm çünki başa düşməmişəm amma yenə də belə bir kitabın mövcud olduğu
haqqında məlumat vermək istədim.
Comments
Post a Comment