Kitablar və Marketinq

Marketinq günümüzün ayrılmaz fəaliyyətlərində birinə çevrilmişdir. Əvvəllər bu sahə sadəcə məhsul və xidmət istehsal edən müəssisələr tərəfindən tətbiq edilirdisə bu gün bu fəaliyyət kitablarda (kitab da məhsuldur sadəcə əvvəllər kitablara tətbiq edilmirdi demək istəyirəm) daha da geniş vüsət alıb. Bu da bir çox insanda peşmançılıq hissinin yaranmasına səbəb olur (məndə belə hallar az olub).  Bu xüsusiylə xarici kitablara aiddir. Çünkü öz ökəmizdə hələ yeni yeni kitablar tərcümə olunur və yazılır. Hazırlanan kitablara da çox da iri həcimli marketinq fəaliyyəti lazım olmur. Tanınmış kitab evlərinə və internetə verilərək insanlara müəyyən qədər informasiya çatdırılır. Oysa xüsusən türk və xarici kitabların üz və arxa qapaqlarını reklam posterlərinə çeviriblər. Nə bilim New York Times mükəmməl dedi, filan yazar gecəni yatmadan bu əsəri oxudu, dünyanın 50 dilinə tərcümə olundu. Mənim sadaladığım cümlələrə qarşı ciddi bir antipatiyam yoxdur. Demək istədiyim əsas şey odur ki, hələ təzə təzə kitab oxumağa başlayanlar, ayda ildə bir dəfə kitab almaq istəyənlər və s. kimi alıcılar bu şirnikləndirici cümlələrə aldanıb alırlar kitabı sonra aralarında bunu bəyənmiyənlər olur.  Əlbəttə bütün yazıçılar istərlər ki, daha geniş oxuyucu kütləsinə müraciət etsinlər. Bunun nəticəsində də çox satılan, az satılan kitablar var (kitablar üçün daha çox istifadə olunan Best Seller termini var. Digər məhsullarda da Best Seller olsa da bu amnlayış əsasən kitablarda istifadə olunur). Əlbəttə həm nəşriyyatın həm də yazıçının və mağazaların məqsədi daha çox satmaq və daha çox oxuyucuya çatmaqdır.

Kitabın çox satılması əlbəttə ki, insanların təlabatına uyğun mövzularda romanların yazılması ilə əlaqədardır. İnkişf etmiş ölkələrin təcrübələri daha fərqlidir. Ən çox kitab və ya elektron kitab satan internet saytlarını düşünün. Əvvəlcə mövzu və yazıçı ortaya qoyulur daha sonra ön sifarişlər toplanır və müəyyən satış təxminləri gerçəkləşdirilir. Bu zaman da yazıçı yazmağa başlayır. ABŞ və Avropada ona görə kitablar və best sellerlər çoxdur. Bizdə isə belə bir təcrübə yoxdur. Məncə bu insanlara psixolojik təsir edir və dəyərli əsərlərin ortaya çıxmasına səbəb olmur.

Keçmiş uğurlar kitabın satılmasında böyük rol oynayır. Klassik nümunəm var. Elif Şafak. Aşk romanı həqiqətən də Türk ədəbiyyatının zirvəsidir. Digər romanları da kifayət qədər yaxşı olsa da onun dərəcəsində deyil və satılma səbəbi də məhz Aşkdır. Bu da kitablarda markalanmaların yaranmasına səbəb olur. Sadəcə E.Şadak deyil, Orxan Pamuk da ortaya dəyərli əsər qoymaqla qane olmamış, oxuyucularla effektiv əlaqə qurmaq üçün professional insanların, qurumların köməyindən istifadə etmişlər.

Yeni termin də çıxıb kitab dünyasında. Xüsusiylə Türkiyədə. “Bu kitabı okudunuz ve beğenmediniz, iade edebilir ve kitap için ödediğiniz ücreti geri alabilirsiniz” – iade garantisi adlanır. Nə dərəcədə doğru və əməl olunan bir şeydi görəsən ?Allah bilir bir ton sorğu suala tutullar adam bezir deyir zarafat eliyirdim bəyəndim)))

Son olaraq onu deyim ki, əsas olan hansı mövzulara maraq göstərdiyiniz başqa sözlə mənəvi ehtiyaclarınız və o istiqamətdəki seçimlərinizdir. Üz qabığı və arxa qapağa aldanaraq seçim etməyin. Kitab almaq kifayət qədər vacib işdir. Yaxşıca araşdırıb daha sonra kitabxanıza kitab əlavə edin. Və mən bu yolda sizə kömək edə bilərəm))))