Maksim Osipov - Günah keçisi

Максим Осипов - Козлы отпущения

Günlərin bir günü məktəb vaxtından dostluq edən beş nəfər dost şəhərətrafı yerlərin birində görüşürlər. Bir yerə toplaşaraq söhbət etməyə çox şeyləri var idi, çünki uşaqlıq və gənclik illərinin üstündən çox keçmişdi. Aralarında ən çox uğur qazanan şəxs öz sözünü ədəbiyyat sahəsində demiş yazıçıdır. Məhz bu şəxs görüşdən sonra qətlə yetrilir. Müstəntiq bu yoldaşların keçmişində bir xeyli qazıntı işləri aparmalı olur ki, heç də kristal aydınlığı ilə ortada olmayan həqiqəti üzə çıxarsın. Bilinən süjet gözlənilməz sonluqla sonlanır və ortaya möhtəşəm eqzistensialist zarafat çıxır. 

Roman, dram əsəri, pyes, povest, şeir ya da poema olsun, fərq etməz. Adı çəkilən ədəbi nümunələrdə mütləq şəkildə "can nöqtələri" olmalıdır. Başqa sözlə, oxucu və ya izləyici yekun nəticədə öz-özünə hesabat verəndə yaxşı ədəbi təcrübə ilə ayrıldığının fərqində olsun. Oxucunun beyni həmin əsərin yeganə məskəni olmalı və əbədiyyətə qovuşmalıdır. Bu olmadıqda boşa keçmiş vaxtın dəyəri haqda düşünüb fəlsəfə ilə məşğul olmaq daha faydalı olur, nəinki mütaliə və izləmə obyekti. 

Maksim Osipov

"Günah keçisi"-ni müəllifin özü "eqzistensialist zarafat" adlandırır və qeyd edir ki, dedektiv süjetə malik olan əsər gözlənilməz sonluqla bitir. Bəli bu deyilənlər həqiqətən də belədir, lakin pyes mahiyyət etibari ilə olduqca zəif bünövrə üzərində dayanıb və gözlənilməz sonluq adlandırılan sonluq Nobel laureatı Con Neşin "Oyunlar nəzəriyyəsi"-ndən başqa bir şey deyil. Başa düşə bilmirəm niyə yazıçılar istedadları olmadığı sahədə yazmaq xatirinə yazmaq yolunu seçirlər. Ədəbi əsər öz təsvirləri, problematikası və şəxsiyyətə müraciəti ilə əlaqədar bir şeydir. Sadəcə obrazlar uydurmaq və onları təsadüfi hadisə içinə tullamaq əsl yazıçıya yaraşan bir şey deyil. Ümid edirəm ixtisasca həkim olan Maksim Osipov insanları müalicə etmək məsələlərində daha uğurlu nəticələr nümayiş etdirir. 

P.S. Mən adətən belə yazıçılara avtomatik olaraq ikinci şansı da verirəm. Obyektivlik aşiqi kimi yaxşı başa düşürəm ki, yazıçının/müəllifin sadəcə bir kitabı və ya əsəri onun bütün yaradıcılığını izah edə bilməz. Odur ki, mümkündür ki, "Günah keçisi"-ndən sonra müəllifin digər kitabları ilə də tanış olum.